Thuật ngữ “ăn chay trường” (vegan hay veganism) ra đời vào năm 1944 bởi một nhóm người ở Thành phố Leicester của nước Anh. Khác với những người ăn chay (vegetarian) chỉ không ăn thịt vì lý do nhân đạo, tôn giáo hoặc sức khỏe, những người ăn chay trường không ăn mà cũng không dùng bất cứ sản phẩm nào có nguồn gốc động vật, kể cả trứng, sữa…
Hiện nay, ăn chay được hiểu là một cách sống bài trừ tất cả các hình thức khai thác động vật, có thể là dùng làm thực phẩm, quần áo hay bất kỳ mục đích nào khác.
Thuật ngữ “ăn chay trường” (vegan hay veganism) ra đời vào năm 1944 bởi một nhóm người ở Thành phố Leicester của nước Anh.
Tuy nhiên, chúng ta đều biết thịt, cá và các sản phẩm từ động vật là nguồn cung cấp dinh dưỡng rất lớn cho cơ thể người, đặc biệt là protein. Vậy những người ăn chay có thể sẽ phải đối mặt với nguy cơ thiếu hụt chất dinh dưỡng như thế nào và cách khắc phục ra sao?
Những người ăn chay thường bổ sung sắt từ các loại rau biển, chẳng hạn như nori, ngũ cốc, các loại đậu, trái cây sấy khô, bông cải xanh… Tuy nhiên, chất sắt trong những loại thực phẩm này không phải là sắt heme và không được cơ thể hấp thụ nhiều. Chình vì vậy mà những người ăn chay thường có nguy cơ mắc bệnh thiếu máu rất cao.
Giải pháp cho vấn đề này chính là kết hợp nhiều thực phẩm giàu vitamin C để giúp cơ thể hấp thụ chất sắt hiệu quả hơn, hoặc bổ sung sắt dưới dạng viên uống hoặc thực phẩm chức năng nhưng phải cẩn trọng với những tác dụng phụ có thể mắc phải.
Thực phẩm giàu vitamin C sẽ giúp cơ thể hấp thụ chất sắt hiệu quả hơn.
Chế độ ăn thuần chay không bao gồm đủ các dạng protein động vật như thịt, cá, trứng và sữa, nên những người ăn chay trường phải dùng các loại đậu như một nguồn protein thực vật quan trọng. Tuy nhiên, một số loại đậu có hàm lượng chất chống độc cao như phytates có thể làm tăng tính thấm của ruột, làm ruột bị rò rỉ. Hơn nữa, nguồn protein từ đậu nành có thể gây ra sự gián đoạn hormone estrogen và hormone tuyến giáp.
Để giải quyết vấn đề này, người ăn chay cần phải tìm một nguồn bổ sung protein khác an toàn hơn cho sức khỏe.
Yến sào được biết đến là thực phẩm có chứa khoảng 56,9% protein không no, thấm trực tiếp qua thành ruột cơ thể người mà không để lại bất cứ tác hại nào. Ngoài ra, yến sào còn chứa các axit amin không thay thế như arginine, leucine, lysine, threonine, valine… với hàm lượng rất cao (34,31%). Những chất này có ý nghĩa quan trọng trong việc phát triển, phòng chống bệnh tật và phục hồi sức khỏe (Theo PGS.TS. Nguyễn Duy Thịnh – Viện Công nghệ Sinh học và Thực phẩm).
Yến sào chứa đến 56,9% protein không no, là nguồn protein cực kỳ lớn cho cơ thể.
Có rất nhiều ý kiến trái chiều về vấn đề khai thác tổ yến. Nhiều người cho rằng đây là một hành động không nhân văn, làm phá hoại môi trường sống và gây thiệt hại đến tính mạng của loài động vật này. Tuy nhiên, trên thực tế, quá trình nuôi và khai thác tổ chim yến được diễn ra theo nguyên tắc trao đổi giá trị lẫn nhau và đảm bảo chim yến được tạo điều kiện phát triển tự nhiên nhất.
Vậy yến sào là động vật hay thực vật? Chúng ta đều biết yến xây tổ bằng nước dãi của mình. Theo Richard và Denise, collagen trong cơ thể động vật được cấu thành phần lớn từ các axit amin hydroxylysine mà trong collagen thực vật không có. (Trích từ bài nghiên cứu Lippincott’s illustrated reviews: biochemistry công bố năm 2011). Mà nghiên cứu của Eng-Kengseow công bố năm 2016 với đề tài Differentiation between house and cave edible bird’s nests by chemometric analysis đã chỉ ra trong tổ yến không phát hiện ra amino acid hydroxylysine, tức không có axit amin của động vật.
Trong tổ yến không phát hiện ra amino acid hydroxylysine, tức không có axit amin của động vật.
Với những dẫn chứng khoa học trên, người ăn chay hoàn toàn có thể tự tin dùng yến sào như một thực phẩm chức năng để bổ sung protein cho cơ thể, tránh những rủi ro không mong muốn đối với sức khỏe vì chế độ ăn không động vật của mình.
Nguồn: www.cleaneatingkitchen.com, www.medicalnewstoday.com
Xem thêm bài viết về Yến Sào Song Việt tại Ngày hội Chăm sóc sức khỏe người cao tuổi Quận 8 năm 2019 tại đây.